کد مطلب:90374 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:133

اهل تقوا خواهان حلال اند











«و طلبا فی حلال»

واژه ها

طلب: خواستن، جستن، خواهش، التماس، دوست داشتن و حصول چیزی بر وجهی كه سعی در تحصیل آن اقتضا كند.

حلال: روا، جایز شایسته، آنچه كه عمل بدان، یا خوردن و نوشیدن آن طبق احكام شرع روا باشد، مقابل حرام.

ترجمه: یعنی پرواپیشگان در تحصیل حلال، می كوشند، به این معنا كه اگر چیزی شرع مقدس اسلام، آن را جایز بداند، خواستارند.

شرح: این جمله به روزی حلال اشاره دارد كه در 85 آیه از قرآن كریم مطرح است. از باب مثال می فرماید:

[صفحه 333]

«اولئك هم المومنون حقا لهم درجات عند ربهم و مغفره و رزق كریم»:

آنها به راستی اهل ایمانند. برای آنها نزد خداوند درجات، آمرزش و روزی نیكو خواهد بود.

در این آیه كه از بازتاب صفات مومنان بحث می كند از درجات، آمرزش و روزی نیكو برای آنها سخن می گوید. اولا رزق الهی بر بندگان، با كرامت همراه است، زیرا این روزی كه در برابر عوض نیست، به خلاف رزقی كه از خلق تحصیل می شود كه آن در مقابل چیزی است و ثانیا رزق خداوند بر بندگان حلال است به این جهت كه خداوند، روزی حرام برای بندگان جایز نمی داند بنابراین چگونه خودش، آنها را روزی حرام می دهد؟

بنابراین، طلب حلال، ویژه ی اعمال پرواپیشگان است و با این وصف از دیگر افراد ممتازند و روزی حلال در انحصار خوردن و آشامیدن نیست، هر چیزی كه در شرع دستور فعل و یا ترك آن صادر نموده حلال یا حرام است و اهل تقوا خواستار حلال اند نه حرام.

فی المثل، تحصیل مال و ثروت اگر مشروع باشد، حلال و اگر غیر مشروع باشد حرام است. سخن گفتن، اگر با موانع شرع برخورد نكند حلال وگرنه حرام است. تحصیل علم با آن رتبه ی بالا كه دارد، اگر زیر نظر شرع باشد، حلال و عبادت است وگرنه حرام خواهد بود. برای نمونه، مطالعه ی كتابهای ضاله و گمراه كننده را می توان نام برد كه آگاهی به آن، چون خطر دینی دارد، حرام است و همچنین موارد دیگر.

پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در سخنرانی (حجه الوداع) آنجا كه درباره ی روزی سخن میراند فرمود:

«فان الله تبارك و تعالی، قسم الارزاق بین خلقه حلالا و لم یقسمها حراما، فمن اتقی الله و صبر آتاه رزقه من حله و من هتك حجاب ستر الله عز و جل و اخذه من غیر حله قص به من رزقه الحلال و حوسب علیه یوم القیمه.»:

[صفحه 334]

حقا خدای تبارك و تعالی، ارزاق را بین مخلوقات به شكل حلال تقسیم نموده، نه حرام. پس هر كس پرواپیشه سازد و با صبر و شكیبایی در انتظار حلال باشد، خداوند روزی او را از راه حلال تامین می كند و آن كس كه عجولانه حجاب ستر الهی (مقدرات خداوندی) را هتك نماید و به روزی غیر حلال، روآورد، با دو مصیبت مواجه می گردد:

1. روزی حرام برای او به جای حلال قرار گرفته و از رزق حلال، محروم می گردد،

2. خداوند او را در روز قیامت به حساب می كشد كه چرا حلال را گذاشتی و با شتاب حرام را اختیار نمودی.

امیرالمومنین علیه السلام در حالی كه می خواست به مسجد برود، مردی را در آنجا دید، فرمود: این مركب مرا نگهدار، مرد همین كه دید مولا وارد مسجد شد، افسار مركب را برداشته فرار كرد، علی علیه السلام از مسجد بیرون آمد، دید حیوان بدون افسار در جای خود ایستاده است. با اینكه حضرت دو درهم در دست داشت كه در برابر آن خدمت آن مرد به وی بدهد. مولا با مشاهده ی حال، آن دو درهم را به غلام خود داد تا به بازار برود و افساری تهیه نماید. غلام به مرد افسار فروشی برخورد نمود كه افساری در دست داشت و می خواست بفروشد، غلام آن را خرید و نزد مولا آورد از باب اتفاق افساری بود كه آن مرد دزدیده بود مولا مركب را لجام زد و فرمود:

«ان العبد لیحرم نفسه الرزق الحلال بترك الصبر و لا یزداد ما قدر له.»

بی گمان، آدمی خود را از روزی حلال با شتاب بی موردی كه می نماید محروم می كند، با اینكه بر روزی مقدر وی، چیزی افزون نمی گردد.

آری انسانهایی كه از حرام اجتناب نمی كنند برای حفظ موقعیت اجتماعی خود و اینكه مردم نگویند این مرد لاابالی است، به حیله هایی متوسل شده و عملی كه خود می دانند حرام است، با نوعی فریب كاری كه دیده ی عوام را پر كند، در پوشش دین

[صفحه 335]

می كشند، نكند زبان اعتراض به رویشان گشوده شود، اما غافل از اینكه نیرنگهای عوام فریبانه، سرابی بیش نیست و از بین می رود و واقع و حقیقت به حال خود باقی می ماند، آن وقت است كه چهره ی پرفریب و نیرنگ وی، از زیر نقاب بیرون آمده و واقعیت او بر همه كشف می گردد.


صفحه 333، 334، 335.